به گزارش سونیوز، ازون، محافظ گازی و شکننده زمین است که از ورود بسیاری از اشعه‌های مضر خورشید به زمین پیشگیری می‌کند، این لایه قسمتی از جو است که غلظت بسیار بالایی دارد و نقش بسزایی در حفظ سلامت و حیات سیاره زمین ایفا می‌کند. به همین دلیل روز جهانی آن از اهمیت بسزایی برخوردار است، زیرا روزی برای گسترش آگاهی در مورد تبعات کاهش لایه ازون و همچنین جستجوی راهکارهایی برای محافظت از آن محسوب می‌شود.
لایه ازون چیست؟
این لایه از سه لایه اتم اکسیژن تشکیل شده که بخش عمده‌ای از آن در "استراتوسفر" (دومین لایه بزرگ جو) باقی می‌ماند و بدین‌ترتیب همچون سپری محافظ از سطح زمین در برابر اشعه مضر فرابنفش خورشید محافظت می‌کند. آسیب و تضعیف این سپر باعث می‌شود همه ساکنان زمین مستعد ابتلا به نقص سیستم ایمنی بدن، آب مروارید چشم و سرطان پوست شوند. در صورت نزدیک شدن لایه ازون به زمین و قرار گرفتن آن در سطحی نزدیک‌تر از "تروپوسفر" (پایین‌ترین لایه به جو زمین)، این لایه به یک آلاینده مضر تبدیل می‌شود و به گیاهان و بافت ریه انسان آسیب می‌رساند. این امر به خوبی نشان می‌دهد که چرا وجود لایه ازن و مدیریت مؤثر آن از اهمیت بالایی برخوردار است.
سوراخ لایه ازون
اخیراً در اقیانوس منجمد شمالی و قطب جنوب، یک سوراخ در لایه ازون ایجاد شده که امکان ورود مقادیر بالایی از اشعه مضر فرابنفش خورشید را فراهم می‌آورد و بسیار خطرناک است. این سوراخ که خصوصاً در طول فصل بهار در هر دو نیم‌کره بزرگ‌تر می‌شود، زمان فصول تابستان را طولانی‌تر می‌کند. علت ایجاد این سوراخ می‌تواند هم به دلیل نوسانات طبیعی و هم ناشی از فعالیت‌های انسانی باشد که باعث ورود گازهای مخرب به استراتوسفر و تخریب مولکول‌های ازون می‌شود.
سوراخ شدن لایه ازون یک مشکل بهداشتی و زیست‌محیطی است، چرا که تابش بیش از حد نور خورشید تهدیدی برای هر نوع زندگی روی کره زمین محسوب می‌شود. حال آن که به کمک راهکارهایی ساده همچون کاهش استفاده از وسایل نقلیه موتوری و جایگزینی آن‌ها با دوچرخه‌سواری و پیاده‌روی، حذف استفاده از محصولات پاک‌کننده‌ای که حاوی مواد خورنده و حلال است و استفاده از محصولات غیر سمی همچون بی‌کربنات یا سرکه برای تمیزکاری می‌توان جلوی این فاجعه بزرگ را گرفت. علاوه بر این باید مصرف گازهایی همچون اکسید نیتروژن، متیل بروماید، هیدروکربن هالوژنه وکلروفلوئورکربن‌ها را که فرآیند تولید یا محتوای آن‌ها برای لایه ازون خطرناک است متوقف کرد.
شعار روز جهانی لایه ازون سال ۲۰۲۰
از سال ۱۹۸۷ تاکنون که در شهر مونترال کانادا تاریخ ۱۶ سپتامبر به‌عنوان روز جهانی لایه ازن تعیین شد هر سال در این تاریخ رویدادهایی ویژه همچون برگزاری سخنرانی و سمینار با حضور مردمی از سراسر جهان در شهر مونترال برگزار می‌شود. در سال ۱۹۹۴ نیز برگزاری این روز به تصویب مجمع عمومی سازمان ملل متحد رسید و رسماً به روزی برای گسترش آگاهی از تبعات تخریب لایه ازون و جستجوی راهکارهایی برای حفظ آن تبدیل شد. این روز در سراسر جهان به یادگیری درباره لایه ازون در مدارس اختصاص دارد و بخشی از فعالیت‌های ویژه آگاهی‌بخشی در مدارس را به خود اختصاص می‌دهد. در سال ۲۰۲۰ این روز با عنوان "ازون برای زندگی: ۳۵ سال محافظت از لایه ازون" نامگذاری شده است.