1403/01/09

سـونیـوز

آژانس خبری تحلیلی سونیوز

سونیوز، رسانه ای به زلالی سو

1403/01/09

-

یادداشت

صدا و سیما و بحران مخاطب

کد خبر : 2364
18:21
1401/01/23

سونیوز: همانند سال های قبل بخشی از جامعه لحطات تحویل سال را با صدا و سیما، بخشی با شبکه های ماهواره ای و عده ای نیر با شبکه های اجتماعی سپری کردند. با توجه به نظرسنجی های انجام گرفته در باره مخاطبان این رسانه ها، رو دکتر فرید حیدری ، مدیر مسئول رسانه سونیوز و فعال فرهنگی و رسانه ای در این یادداشت به عوامل رکود سازمان صدا و سیما پرداخته است.

 
در ایام تعطیلات نوروزی در کانال تلگرامی سَتلایت لَست نیوز یک نَظرسنجی رسانه­ ای برگزار گردید که در آن مطرح شده شده بود، شما در ساعات تَحویل سال تَماشاگرکدام شبکه بودید؟
در ساعاتِ اولیه فرایندِ برگزاری این نظر­سنجی، شبکه ماهواره ­ای  مَنوتو پیشتاز این نظر سنجی بوده و رای اول را به خود اختصاص داده بود و دیگر شبکه­ ها نیز رتبه دوم تا پنجم را کسب کرده بودند. اما تنها بعد از گذشت چند­ ساعت و تنها در طول 10 دقیقه­، به یک ­باره پنج­ هزار رای به آرای شبکه ماهواره­ ای فارسی زبان طَپش، که دفتر مرکزی آن در لُس ­آنجلس می ­باشد افزوده شد و نتیجه نظر سنجی نیز به شکل غیر مَعقولی تغییر پیدا کرد و ناگهان این شبکه دراین نظرسنجی اول شد.
مدیران شبکه ماهواره ­ای طَپش مُدعی شدند که این دستکاری در نتیجه نظر ­سنجی از سوی دَلالان ماهواره جهت تبلیغ فرکانس ضعیف 12149 یاهسَت صورت گرفته و این شبکه به هیچ عنوان در این موضوع دخیل نبوده است.
ناگفته نماند دَلالان ایرانی ماهواره یاهسَت، برای بالا بردن قیمت پرداختی شبکه ­های ماهواره ای، همواره با استفاده از رُبات های تِلگرامی نتایج نظرسنجی ­ها را مهندسی می ­کنند تا به این شبکه ­ها این ­گونه القا کنند، که میزان بیننده بر روی فِرکانس ­های این ماهواره بسیار زیاد است. تا در نهایت شبکه­ ها را مجبور کنند که هزینه­ های بیشتری پرداخت کنند.
برای حُصول اطمینان، یک نظرسنجی دیگر با همین عنوان توسط" گوگِل فُرم" نیز انجام گرفت که در نهایت نتیجه آمار جور دیگری رقم خورد و شبکه "مَنوتو" واقع در لَندن در راس قرارگرفت و شبکه های طَپش، ایران اینترنشال، اِم ­بی ­سی پِرشیا، بی ­بی ­سی­ فارسی و شبکه نَسیم صداوسیما در رتبه های بعدی قرار گرفتند. لازم به توضیح است که در نظر سنجی "گوگِل فُرم" امکان تقلب نزدیک به صِفر می ­باشد.
حال فارغ از دعواهای همیشگی شبکه­ های ماهواره ای فارسی ­زبان، این سوال مطرح می ­شود که چرا صدا و سیما با این همه شبکه، امکانات و تَجهیزات، منابع انسانی و صد البته منابع مالی گُسترده در این نظر­سنجی ­ها جایگاه قابل توجهی ندارد و این شبکه ­های فارسی ­زبان خارج از کشور همواره از صدا و سیما پیشی گرفتند.
شاید پاسخ کُلی به این سوال کار چندان دشواری نباشد و البته پرداخت فَلسفی و ریشه ­ای به این سوال هم در حوصله این یادداشت نبوده و مقاله­ ای مجزا می­ طلبد. اما لازم به یادآوری است که در اَیامِ نوروز، سانسور رَقص آذربایجانی، تَمسخر شغل فرد شرکت کننده در برنامه عصرِ جدید و ایراد گرفتن به لهجه وی در همان برنامه از اقدامات بحث ­برانگیز رسانه مِلی بود. مضاف بر این موارد مذکور، رسانه به اصطلاح مِلی حتی در لحظه تحویل سال نیز به رسم و رسوم و آیین ملت ایران بَهایی نداده و در پیام نوروزی رئیس جمهور اثری از سفره هَفت سین مشاهده نشد.
سانسور برنامه­ های­ تولیدی پرمخاطب، قطعِ­ تولیدِ پرطرفدارترین برنامه تلویزیونی، مُنزوی کردن چهره های مَحبوب تلویزیونی، تَمسخر مَعلولین، تَناقض و اعمال سلیقه­ خاص در پوشش خَبری، نادیده گرفتن فرهنگ و آیین اَقوام ایرانی، مرکز گِرایی، عدم توجه به خواست و سلیقه مُتنوع مخاطبان،تَک صدایی و تَک جناحی بودن، نادیده گرفتن نظرات و خواسته ­های برخی از اقشار جامعه، عدم وجود نشاط در برنامه ­ها و کَمرنگ بودن اهمیت زبان مادری در سازمان رسانه­ ای صدا و سیما از دلایل عمده اُفول این رسانه سراسری می باشد. که البته در کنار این چالش ­ها، بروز و ظهور شبکه ­های اجتماعی و نرم­ افزارهای پیام ­رِسان نیز مَزید بر این  علت می ­باشد که در نهایت مجموعه این عوامل، اَفکار عمومی را به گونه­ ای متقاعد می ­کند، که بخشی از مردم در داخل کشور مخاطب شبکه­ هایی باشند که از لس آنجلس، لَندن و اِستانبول پخش می­ شود و نه تهران !
حال چنین به نظر می­ رسد که صداوسیما با عوامل مذکور روز به روز، رو به افول بوده و در جذبِ مخاطب نه تنها موفق نبوده، بلکه مخاطبان دائمی و شاید سُنتی این شبکه نیز، ریزش قابل توجهی دارد.
با توجه به مدیریت جدید سازمان صدا و سیما که مدعی تغییرات جدی و اساسی در این سازمان رسانه ­ای عریض و طویل می­ باشد، تا­کنون فقط می­ توان به ادغام چندین بخش خَبری شبکه ­های مختلف اشاره نمود و شاید شاید مُهم­ ترین آن پخش فیلم مارمولک پس از بیستُ و اَندی سال بود، که البته همین فیلم نیز دارای مجوز ساخت و پروانه نمایش از وزارت فرهنگ و ارشاد جمهوری اسلامی ایران می باشد، که ظاهرا مهم ­ترین رُکن تغییرات در صدا و سیما محسوب می ­شود.

اما انگار واقعیت شِکل دیگری است. تغییرات جِدی در رسانه کَمی تا قِسمتی ­مِلی، با پخش فیلم مُجاز مارمولک اتفاق نمی­ افتد، بلکه زمانی رخ خواهد داد که سیاست ­گذاری در این سازمان به دست مدیران داخلی و شایسته بر اساس نیاز و خواست سلایقِ مختلف جامعه باشد. تا با اتخاذ اِستراتژی­ های رسانه ­ای متناسب با ساختار جامعه و توجه ویژه به ذائقه مخاطبان، شاید صدا و سیما از بحران ریزشِ مخاطب نجات یابد. در غیر این­صورت این سازمان رسانه­ ای که منابع مالی آن از بخش خصوصی و بودجه رسمی آن از دولت یا همان بِیت المال تامین می ­گردد، در آیند ه ­ای نه چندان دور، نه صِدایی خواهد داشت و نه سیمایی.
 
دکتر فرید حیدری 
فعال فرهنگی و رسانه ای 
 

برچسب های خبر (تگ)

ثبت نظر

نمایش 0 نظر

پژوهشیار