به گزارش سونیوز نخستین روز آخرین ماه سال میلادی اول دسامبر مصادف با ۱۰ آذرماه، از سال ۱۹۸۸ بهعنوان روز جهانی ایدز نامگذاری شده است و به همین مناسبت هرساله تلاش میشود تا ضمن حساس سازی جامعه با اجرای برنامههای آموزشی آگاهی شهروندان در خصوص پیشگیری و کنترل بیماری ایدز افزایش یابد. ۳۵ میلیون نفر در دنیا براثر عفونت ایدز جان خود را از دست دادهاند و هدف عمده از نامگذاری روز جهانی ایدز این است که به عموم مردم یادآوری شود که HIV از بین نرفته است و هنوز کارهای زیادی باید انجام شود، همهساله در این روز شعاری از سوی سازمان بهداشت جهانی(who) برای حمایت از بیماران ایدزی در سراسر جهان اختصاص مییابد. در روز جهانی ایدز مردم لباسهایشان را به روبان قرمز مزین میکنند تا توجه و مراقبت در برابر HIV و ایدز را متذکر شده و به دیگران یادآور شوند که تعهد و پایبندی و حمایت آنها موردنیاز است.
شعار روز جهانی ایدز ۲۰۱۸
موضوع جهانی روز ایدز در سال ۲۰۱۸ همه را تشویق میکند تا از وضعیت HIV خود مطلع شوند و شعار "آگاهی و پیشگیری، آزمایش و درمان اچآیوی، همه در یک کشتی نشستهایم" بر این موضوع تأکید داشت.
شعار روز جهانی ایدز ۲۰۱۹
"مراقبتهای اولیه بهداشتی برای پوشش همگانی سلامت" درونمایه شعار روز جهانی ایدز در سال ۲۰۱۹ است.
روز جهانی ایدز در ایران
روز جهانی ایدز در ایران ۱۰ آذرماه است و طی هفته اطلاعرسانی ایدز از ۸ تا ۱۴ آذر بر اهمیت اطلاعرسانی پیشگیری، تشخیص زودهنگام، درمان و حمایت از مبتلایان به HIV تأکید میگردد و برنامههای متفاوت خبری و آموزشی در برخی نقاط انجام میشود.
بیماری ایدز چیست؟
HIV یک عفونت ویروسی مزمن است که اگر زود تشخیص داده شود با شروع درمان و رعایت اصول بهداشتی بهتدریج میزان عفونتزایی آن کم میشود. افراد مبتلابه این ویروس میتوانند بدون ترس از انگ اجتماعی با شروع درمان، به زندگی سالم بپردازند. ایدز (AIDS) نوعی بیماری است که در دستگاه ایمنی و توسط ویروس نقص ایمنی (HIV) ایجاد میشود. ایدز یک بیماری است که مسئله مهم در مورد آن، آمار بیماری مبتلایان نیست، بلکه مهم این است که حدود ۶۰ درصد افراد مبتلابه این ویروس از وجود عفونت HIV در بدنشان اطلاع ندارند. این وضعیت نهتنها موجب پیشرفت ویروس در بدن و بروز بیماری میشود، بلکه احتمال انتقال این ویروس به اطرافیان از افرادی که با آنان روابط نزدیک جنسی دارند و بخصوص همسرانشان وجود دارد.
اچ آی وی (HIV) چیست؟
اچ آی وی نام یک ویروس و همچنین بیماری که این ویروس باعث آن میشود میباشد. حرف اچ H از کلمه Human یعنی انسان گرفتهشده، به این معنی که مردم به آن مبتلا میگردند. حرف آی I از کلمه Immunodeficiency گرفتهشده، به این معنی که سیستم محافظتی شما موردحمله قرار میگیرد. حرف وی V از کلمه Virus به معنی ویروس گرفتهشده که باعث این بیماری میشود.
آیا ایدز درمان دارد؟
HIV میتواند کنترل شود اما درمان قطعی ندارد. داروهای ضد HIV میتواند به افراد کمک کند تا مدتها سلامت خود را حفظ کنند و شانس انتقال ویروس به دیگران را کاهش میدهد. بهطورکلی در حال حاضر درمان ایدز بهصورت:
- درمان از طریق ترکیب دارویی
- درمان از طریق مقابله با ویروس
- عفونتهای فرصتطلب
- داروهای جایگزین
انجام میشود و با پیشرفت تکنولوژی و علم پزشکی، پژوهشگران به نتایج مطلوبی جهت درمان بیماریهای صعبالعلاج و ایدز دستیافتهاند و اعلام کردند که در حال دستیابی به روش جدیدی برای درمان ایدز میباشند. در این روش سه مرحله طی میشود:
- تجویز داروهای ضد بازگشت بیماری: از بین بردن سلولهای لنفاوی آلوده و جلوگیری از تکثیر آنها
- بهبود سیستم ایمنی: در این مرحله سیستم ایمنی تقویت میشود و علائم حیاتی امیدوارکننده در فرد دیده میشود.
- خروج سلولهای آلوده از خون با استفاده از دارو
ایدز چگونه منتقل میشود؟
راههای انتقال ایدز عبارتاند از:
- رابطه جنسی پرخطر
- تزریق خون و یا فرآوردههای خونی آلوده
- از مادر آلوده به جنین در طول حاملگی
- زایمان و شیردهی
- استفاده از وسایل تزریق مشترک که قبلاً توسط یک فرد مبتلا استفادهشده است.
علائم بیماری ایدز
بیماری ایدز دارای سه مرحله است و هر مرحله علائم خاص خود را دارد:
مرحله اول: عفونت حاد HIV
اکثر مردم وقتی آلوده به ویروس HIV میشوند بهسرعت متوجه نمیشوند، اما کمی بعد ممکن است علائمی را نشان دهد اینزمانی است که سیستم ایمنی بدن شما مبارزه میکند، معمولاً در عرض ۲ تا ۶ هفته پسازاینکه ویروس را گرفتید.
این سندروم عفونت ویروسی اولیه نام دارد. علائمش شبیه به سایر بیماریهای ویروسی است و اغلب با آنفولانزا مقایسه میشود که علائم معمولاً یک یا دو هفته طول میکشد و سپس بهطور کامل از بین میروند که آنها عبارتاند از:
- سردرد
- اسهال
- تهوع و استفراغ
- خستگی
- درد ماهیچهها
- گلودرد
- تورم غدد لنفاوی
- جوش یا بثورات قرمز که خارش ندارد، معمولاً بر روی تنه هستند
- تب
مرحله دوم:عفونت مزمن HIV
بعدازاینکه سیستم ایمنی شما نبرد با HIV را از دست میدهد و میبازد، نشانههای ایدز از بین میرود؛ پزشکان این را دوره نامنظم یا بالینی پنهان مینامند. اکثر افراد نشانههایی را نمیبینید یا احساس نمیکنند و شما ممکن است متوجه نشوید که آلودهشدهاید و میتوانید HIV را به دیگران منتقل کنید.
این مرحله میتواند ۱۰ سال یا بیشتر طول بکشد.در طی این مدت، HIV بدون درمان سیستم ایمنی بدن فرد مبتلا را از بین میبرد. ترکیب داروها میتواند به مبارزه با ویروس کمک کند، سیستم ایمنی بدن را بازسازی کند و از گسترش ویروس جلوگیری کند و اگر فرد مصرف دارو و عادات سالم داشته باشد، ممکن است عفونت و بیماری وی پیشرفت بیشتری نداشته باشد.
مرحله سوم: ایدز
مرحله پیشرفته عفونت ویروسی HIV است؛ ممکن است فرد بعد از برخی از این علائم، متوجه بیماری شود:
- خستگی تماموقت
- تورم گرههای لنفاوی گردن یا کشاله ران
- تبی که بیش از ۱۰ روز طول بکشد
- عرق شبانه
- کاهش وزن نامشخص
- لکههای قرمز روی پوست شما که از بین نمیروند
- تنگی نفس
- اسهال شدید و طولانیمدت
- عفونتهای مخمری دردهان، گلو و واژن
- کبودی یا خونریزی که دلیلش را نمیدانید
افراد مبتلابه ایدز که دارو مصرف نمیکنند فقط حدود ۳ سال زنده میمانند، حتی اگر آنها عفونت خطرناکی بگیرند اما با درمان مناسب و یک شیوه زندگی سالم، میتوانند یک زندگی طولانیمدت داشته باشند.
آخرین آمار مبتلایان به ایدز در ایران
معاون بهداشت در خصوص آمار بیماری ایدز در ایران گفت تخمین زده میشود در ایران بالغبر ۶۰ هزار مورد بیمار ایدز زنده وجود داشته باشد اما کل موارد ثبتی ۴۰ هزار و ۵۷۳ نفر هستند که ۱۸ هزار و ۹۳۸ مورد فوتشدهاند و ۲۱ هزار و ۶۳۵ نفر در قید حیات هستند و ۱۵ هزار و ۶۴۶ نفر تحت درمان قرار دارند.
ایدز در لردگان
در مهرماه ۹۸ انتشار خبر ابتلای تعدادی از اهالی روستای چنار محمودی از توابع لردگان در استان چهارمحال و بختیاری و تجمع عدهای از مردم که معتقد بودند امور بهورز شبکه بهداشتی وزارت بهداشت عامل انتقال ویروس ایدز به روستاییان بوده است توجه مردم ایران بیشتر به این بیماری جلب شد.
تاریخچه ایدز
دانشمندان معتقدندHIV در ابتدا از یک ویروس مخصوص شامپانزهها در غرب آفریقا در دهه ۱۹۳۰ به وجود آمد. آنها بر این باورند که این ویروس از ویروس نقص ایمنی نوعی شامپانزه (به نام SIV) به انسان انتقالیافته و به HIV جهشیافته است. زمانی که انسان، شامپانزهها را برای گوشت شکار میکرد. طی چند دهه، ویروس بهآرامی در سراسر آفریقا و بعداً به سایر نقاط جهان گسترش یافت. بااینحال، ایدز اولین بار در سال ۱۹۸۱ در امریکا مشاهده شد. اولین مواردی که مشاهده شد در بین معتادان تزریقی و همچنین همجنسگرایان مرد قرار داشت که به دلیل نامعلومی سیستم دفاعی بدن آنها ضعیف شده بود و زمانی که انواع نادر پنومونی، سرطان و سایر بیماریها به پزشکان گزارش شد، جهان از HIV و ایدز مطلع شد. در سال ۱۹۸۷ اولین دارو برای درمان ساخته شد.
پیشگیری اورژانسی از ایدز چگونه است؟
در صورت مواجه شغلی با ویروس این بیماری مانند آلودگی با سرنگ و وسایل جراحی در کادر درمان یا مواجه غیر شغلی مانند حمله با سرنگ آلوده و تجاوز با پیشگیری میتوان خطر ابتلا به ایدز را کاهش داد به این منظور باید حتماً ظرف ۷۲ ساعت پس از مواجه به پزشک مراجعه کرد و با مصرف داروهای ضدویروس اچ آی وی میتوان از تکثیر ویروس جلوگیری کرد. تجویز دارو بدون خطر است ولی ممکن است در بعضیها سبب ایجاد عوارضی مثل تهوع نماید.
روبان قرمز ایدز نشانه چیست؟
در سال ۱۹۹۱ یک گروه از هنرمندان در نیویورک آمریکا تصمیم گرفتند برای آگاهی دادن درباره این بیماری اطلاعرسانی کنند. در آن زمان مبتلایان به این بیماری به۲سختی درباره آن باکسی صحبت میکردند و آنها تصمیم گرفتند که نمادی ساده را که حاوی نوشتهای کوتاه درباره ایدز بود در جمعهای مختلف توزیع کنند. روبان قرمز گزینه آنها بهعنوان این نماد بود.