یادداشت

سونیوز :برنامه نویسی به عنوان یکی از محبوب ترین و البته پر درآمدترین مشاغل در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات در جهان شناخته می‌شود.از این رو دکتر فرید حیدری، مدرس دانشگاه و فعال فرهنگی و رسانه ای در یادداشتی با عنوان برنامه نویسی و زندگی دیجیتالی به ابعاد مختلف برنامه نویسی، اقتصاد صنعت آی تی، نقش برنامه نویسی در زندگی انسان و آینده این شغل پردرآمد پرداخته است.

 

امروزه در رسانه‌های مختلف جنبه های هیجانی برنامه‌ نویسی به شکلی متفاوت  معرفی می گردد. اغلب در بین توده مردم زمانی که نام برنامه نویسی مطرح می شود، تصورات فانتزی و هالیوودی در ذهن مخاطبان شکل می‌گیرد. شاید برای عده‌ای تداعی کننده فیلم‌های سینمایی سورئال و یا هک کردن سیستم‌های بانکی و موشکی و باشد. هر چند که در عصر ارتباطات و تکنولوژی این فیلم های تخیلی به واقعیت پیوسته است.

در یک تعریف ساده از برنامه نویسی می توان گفت که  که کامپیوتر‌ها از درک زبان‌ انسانی عاجز هستند. در نتیجه تمامی اطلاعات در قالب اعداد صفر و یک تولید می گردند. یک برنامه‌نویس به کمک زبان های  برنامه‌نویسی خواسته و نیاز خود را به نرم افزارها انتقال می دهد . این دستورات به کدهای ۰ و ۱ تبدیل شده  و  سپس کامپیوتر آنها را پردازش می نماید. به عبارت بهتر می توان گفت برنامه‌نویسی علم حل مسئله به کمک کامپیوتر است.

در عصر امروز با توجه به پیشرفت روز افزون تکنولوژی بر پایهIT  نیاز به برنامه نویسی بیش از پیش احساس می گردد. به طوری که عمده خدمات دولتی و شهری و حتی درمانی نیز به صورت الکترونیکی و هوشمند انجام می گیرد و بر این اساس نیز سبک زندگی را در اغلب جوامع دکرگون گرده است. حال این سوال  مطرح می شود که اگر برنامه نویسی وجود نداشت چه اتفاقاتی رخ می داد. جهان امروز، بدون برنامه نویسی حتی لحظه ای هم قابل تصور نیست. از صنعت هوانوردی و فضانوردی گرفته تا کاربری لوازم خانگی همگی دارای نرم افزارهای اختصاصی و انحصاری هستند، که به واسطه برنامه نویس و برنامه نویسی  خلق شده اند و به چرخه حیات خود ادامه می دهند. گوشی تلفن همراه مثال ملموسی برای کاربرد برنامه نویسی می باشد. برای تمام فعالیت‌هایی که این گوشی انجام می‌دهد، همانند فرستادن پیام، گرفتن عکس، پخش ویدیو و سایر کاربردهای آن برنامه‌ای نوشته شده است و تمامی نرم‌افزار‌هایی که در آن نصب شده است توسط برنامه نویس‌ها کدنویسی شده است. حتی ماشین لباسشویی و یخچال‌های هوشمند نیز دارای برنامه‌هایی هستند که از قبل طراحی شده‌اند. با توجه این کاربردها می توان نتیجه گرفت که برنامه‌نویسی علمی است که در تمامی علوم و صنایع دیگر و همچنین در هنرهای دیجیتالی به کار برده می‌شود.

با پیشرفت تکنولوژی و ظهو و بروز فناوری‌های نو، اغلب جوامع شاهد افزایش تقاضا برای مشاغل مهندسی به ویژه برنامه نویسی و توسعه نرم افزار می باشند. در سال های اخیر افراد بیشتری برنامه نویسی را به عنوان شغل انتخاب نموده‌اند. صدها تخصص مختلف و متنوع در دنیای برنامه نویسی وجود دارد که هر کدام از آن‌ها دانش و آموزش متفاوتی را می‌طلبد. به صورت کلی افراد دارای مهارت برنامه نویسی  به عنوان فرانت اند کار، بک اند کار، توسعه‌دهنده‌ی نرم افزار و سایر حوزه های برنامه‌نویسی مشغول فعالیت هستند.

در حالت کلی حرفه برنامه نویسی در سطح جهان یک شغل پردرآمد محسوب می گردد. اما هر برنامه نویسی هم در این شغل موفق نمی شود. چرا که  خلاقیت و نوآوری در این حرفه علاوه بر مهارت های لازم، اهمیت فراوانی دارد. امروزه اغلب کشورهای توسعه یافته، برنامه نویسان خلاق کشورهای جهان سوم و در حال توسعه را بدون هیچ محدودیت ملیتی، نژادی و مذهبی و سایر ملاحظات گزینشی جذب نموده و از آنها در امور صنعتی، نظامی و خدماتی با حقوق و مزایای قابل توجهی بهره می گیرند.

ناگفته نماند که با وجود استارتاپ‌ها و شتاب دهنده ها  باز هم کارفرمایان به ندرت بودجه کافی برای حمایت مالی بالا از متخصصان ماهر را دارا می باشند. به همین دلیل صاحبان بسیاری از مشاغل در برخی از کشورها تمایل زیادی به استخدام استعدادهای خارج از کشور دارند و این شرایط می‎‌تواند فرصت مناسبی را برای برنامه نویسان حرفه ای و خلاقی که قصد مهاجرت دارند، فراهم نماید.

 بدون شک تمامی حوزه‌های برنامه‌نویسی در بازار جهانی در حال یکه تازی هستند و برنامه نویسی به صورت کلی جزو مشاغل پردرآمد در بیشتر کشورها محسوب می‌شود. حتی درآمد شش رقمی نیز برای تخصص‌های مختلف برنامه نویسی غیرعادی نمی باشد و عمده برنامه نویسان ماهر در آمریکا بالای ۱۲۰۰۰۰ دلار در سال صاحب درآمد خالص هستند. در عصر امروز موقعیت‌های شغلی برای مشاغل حوزه برنامه‌نویسی با رشد چشمگیری همراه است و این فرصت ویژه ای برای برنامه نویسان خلاق و مشتاق فراهم می نماید تا بتوانند استعدادهای خود را با عایدات مالی و معنوی بالا شکوفا کنند.

مهارت های برنامه نویسی عمدتا در دانشگاه  به صورت گسترده در رشته مهندسی کامپیوتر با گرایش های نرم افزار و آی تی و کم و‌بیش در سایر گرایش ها آموزش داده می شود. هر چند که کار یک مهندس نرم افزار و آی تی فراتر از یک برنامه نویس می باشد و برنامه نویسی اصولا یک کار خرد و ساده  برای مهندس نرم افزار می باشد.  (این حرفه به لحاظ آکادمیک بر عهده تکنسین نرم افزار می باشد.) اما متاسفانه در نهایت اغلب دانشجویان پس از فارغ التحصیلی، مهارت کافی جهت برنامه نویسی برای ساده ترین الگوریتم ها را نیز ندارند. لذا به نظر می رسد، دست کم، رشته دانشگاهی مهندسی کامپیوتر با تمامی گرایش های آن نیازمند یک سری تغییر و تحولات اساسی بر پایه استانداردهای روز جهانی با یک چشم انداز ۵۰ ساله می باشد.

ناگفته نماند که سالهاست در محیط خارج از دانشگاه نیز افراد گوناگون با رشته های مختلف می توانند با سپری کردن دوره های آموزشی کوتاه مدت اقدام به یادگیری زبان های برنامه نویسی کنند. از این رو هر روز به تعداد افراد علاقمند به حرفه برنامه نویسی افزوده می‌شود. این عده معمولا به دنبال کسب درآمدهای بالا و همچنین همگام شدن با تکنولوژی روز می باشند. تولید نرم افزارهای کاربردی سفارشی، ساخت و تولید اپلیکیشن های گوشی همراه و همچنین طراحی وب‌سایت و تولید بدافزارها، از جمله کاربردهای مهم حرفه برنامه نویسی می باشد که اغلب برنامه نویسان به آنها تمایل دارند و با این محصولات نرم افزاری درآمد هنگفتی ایجاد می کنند.

 آینده شغلی برنامه نویسی نیز، قطعا به روند پیشرفت تکنولوژی وابسته است به طوری که با ظهور فناوری­های جدید، این حرفه دستخوش تغییرات اساسی می گردد. بر این اساس می توان پیش بینی کرد که برنامه نویسی در آینده انتزاعی تر و خلاصه تر خواهد گردید و علاوه بر آن هوش مصنوعی بیش از پیش به ابزاری مهم برای برنامه نویسان تبدیل خواهد شد.  به احتمال زیاد در آینده ای نه چندان دور یک زبان برنامه نویسی یکپارچه و جهانی به وجود خواهد آمد که همانند یک زبان مکالمه ای، بین المللی خواهد بود و در آینده ای نزدیک، برنامه نویسی همانند یادگیری زبان انگلیسی به یک منبع آموزشی برای عموم در تمامی رشته ها و همه سطوح تبدیل خواهد شد.

در پایان این یادداشت بی پایان، بایستی اذعان کرد، که در عصر امروز، برنامه نویسان در اغلب معادلات زندگی به صورت مستقیم یا غیر مستقیم تاثیرگزار هستند. به طوری که خواسته یا ناخواسته شهروندان تمامی جوامع به سمت یک زندگی دیجیتالی سوق داده می شوند. یک سبک زندگی جدید رقمی با معجونی از هوش انسانی و هوش مصنوعی به همراه حذف مرزهای جغرافیایی و آمیزه ای از معیارهای شهروند جهانی با یک چاشنی وحشت دیجیتالی تا سال 2070.

نویسنده :
دکتر فرید حیدری
مدرس دانشگاه و فعال فرهنگی و رسانه ای
 

 
 
 
 
 

نویسنده : سونیوز