به گزارش آژنس خبری سونیوز، این روز امسال با شعار «مالکیت فکری و اهداف توسعه پایدار: ساختن آینده با نوآوری» همراه است. سازمان جهانی مالکیت فکری (WIPO) هدف از این روز را ترویج خلاقیت، حمایت از حقوق پدیدآورندگان و تقویت نقش مالکیت فکری در دستیابی به توسعه پایدار اعلام کرده است.
مالکیت فکری چیست؟
مالکیت فکری به حقوق قانونی اطلاق میشود که از آفرینشهای ذهنی و خلاقیتهای انسانی محافظت میکند. این مفهوم در دنیای امروز که اقتصاد دانشبنیان حرف اول را میزند، به یکی از مهمترین داراییهای افراد و کسبوکارها تبدیل شده است.
موسسه فرهنگی هنری فصل هنر، مشاور و مجری پروژه های فرهنگی، هنری، رسانه ای و تبلیغاتی شماست. موسسه فرهنگی هنری به عنوان جامع ترین موسسه فرهنگی هنری شمالغرب کشور و اولین شرکت خلاق در حوزه صدا و تصویر با شعار « فقط تصور کن... ! » ، ایده ها و تصورات شما را ممکن می سازد.
ارتباط با موسسه فرهنگی هنری فصل هنر/ کلیک کنید.
انواع مالکیت فکری:
۱. حقوق مؤلف (کپیرایت)
محافظت از آثار ادبی و هنری (کتاب، موسیقی، فیلم، نرمافزار، نقاشی)
مدت حمایت: معمولاً تا ۵۰ سال پس از مرگ پدیدآورنده
مثال: حقوق نشر یک رمان یا محافظت از کدهای یک برنامه کامپیوتری
۲. اختراعات (پتنت)
حق انحصاری برای اختراعات جدید، کاربردی و غیربدیهی
مدت حمایت: معمولاً ۲۰ سال
مثال: ثبت فرمول داروی جدید یا فناوری نوآورانه
۳. علائم تجاری (Trademark)
نشانهای تشخیصدهنده کالا/خدمات (لوگو، شعار، نام تجاری)
مدت حمایت: نامحدود با تمدید دورهای
مثال: لوگوی اپل یا شعار "Just Do It" نایکی
۴. اسرار تجاری
اطلاعات محرمانه با ارزش اقتصادی (فرمول کوکاکولا، الگوریتم گوگل)
بدون محدودیت زمانی (تا زمانی که محرمانه بماند)
۵. طرحهای صنعتی
محافظت از ظاهر زیباییشناختی محصول
مدت حمایت: معمولاً ۱۰-۲۵ سال
مثال: طراحی آیفون یا شکل بطری کوکاکولا
6- چرا مالکیت فکری مهم است؟
تشویق نوآوری: تضمین سودآوری برای مخترعان و هنرمندان
جلوگیری از سرقت: مبارزه با کپیهای غیرقانونی (پیرایشی، قاچاق نرمافزار)
رشد اقتصادی: ۴۰٪ از ارزش شرکتهای بزرگ مانند اپل مربوط به IP آنهاست
مالکیت فکری (Intellectual Property - IP) به حقوقی گفته می شود که به اختراعات، آثار هنری، علائم تجاری، طرحهای صنعتی و نرم افزارها تعلق میگیرد. این حقوق به دو دسته اصلی تقسیم می شوند:
مالکیت صنعتی (ثبت اختراع، علائم تجاری، طرح های صنعتی)
حقوق مؤلف و هنری (کتاب، موسیقی، فیلم، نرم افزار)
اهمیت روز جهانی مالکیت فکری
با گسترش فناوری و افزایش تقلب های علمی و هنری، حمایت از مالکیت فکری بیش از پیش اهمیت یافته است. بر اساس گزارش WIPO، در سال ۲۰۲۴ بیش از ۳.۵ میلیون درخواست ثبت اختراع در جهان شده که نشان دهنده رشد ۸ درصدی نسبت به سال قبل است. همچنین، صنایع خلاق مانند سینما، موسیقی و نرم افزار، سالانه تریلیون ها دلار به اقتصاد جهانی کمک می کنند.
برنامه های جهانی در سال ۲۰۲۵
وبینارهای بینالمللی با حضور متخصصان WIPO و سازمانهای مرتبط.
رونمایی از اختراعات سبز (Green Tech) که به کاهش آلودگی محیط زیست کمک می کنند.
مسابقات استارتآپی با موضوع نوآوری های اجتماعی و فناورانه.
کارگاه های آموزشی برای آشنایی دانشجویان و پژوهشگران با حقوق مالکیت فکری.
سخن پایانی
دبیرکل WIPO در پیام خود به مناسبت این روز تأکید کرد: "مالکیت فکری موتور محرکه اقتصاد دانشبنیان است و باید از آن به عنوان ابزاری برای رسیدن به عدالت اجتماعی و توسعه پایدار استفاده کرد.