دز سالهای اخیر آمار مرگ و میر بیماران قلبی و عروقی در دنیا افزایش چشمگیری داشته است. به گزارش سونیوز به نقل از فدراسیون جهانی قلب، سالانه 17میلیون نفر در دنیا، بخاطر عارضه های قلبی جان خود را از دست می دهند. این مساله اهمیت اطلاع رسانی در خصوص راه های پیشگیری از بروز عوارض قلبی را بیش از پیش نمایان میکند. بیماری های قلبی و عروقی یکی از شایع ترین علل مرگ و میر در ایران به شمار می روند. نزدیک به چهل درصد علل فوت جوانان در ایران، بیماری های قلبی شناخته شده اند.
به منظور برنامه‌ریزی برای پیشگیری از بروز بیماریهای قلبی، اطلاع رسانی مناسب به افراد جامعه و مبارزه همه جانبه با عوامل خطرساز بیماریهای قلبی، دولت‌ها و مردم به فکر مقابله با این بیماریها افتادند. از جمله نهادهای مردمی مانند فدراسیون بین‌المللی قلب‌شناسی و انجمن بین‌المللی قلب‌شناسان، در سال 1978 میلادی تاسیس گردید که مسوولیت آن پیشگیری و کنترل بیماریهای قلبی عروقی بود.
با ادغام این دو انجمن با یکدیگر و تغییر نام آنها رسما از سال 1998 ، فدراسیون جهانی قلب تشکیل شد. فدراسیون جهانی قلب با این نگرش که تمام کشورهای عضو این فدراسیون می‌توانند به ریشه‌کنی همه‌گیری جهانی بیماریهای قلبی عروقی کمک کنند، با همکاری سازمان بهداشت جهانی بیست و نهم ماه سپتامبر هر سال را به عنوان روز جهانی قلب تعیین کرد و هرساله با شعاری متفاوت این روز گرامی داشته می‌شود.
علائم بیماریهای قلبی در بسیاری از موارد دیر ظاهر می‌شوند و نداشتن علامت، دلیل بر سلامت قلب نیست. اولین گام برای داشتن یک قلب سالم، شناخت عوامل خطری است که قلب را تهدید می‌کنند. پزشکان معتقدند، هر چه میزان کلسترول بد یا LDL در خون شما بالاتر باشد و تعداد بیشتری از عوامل خطرزا را داشته باشید، به همان اندازه در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری های قلبی قرار دارید. افرادی که قبلا مبتلا به بیماری قلبی بوده اند، در معرض خطر بیشتری برای وقوع یک حمله قلبی مجدد هستند
.
عوامل خطرزای اصلی در بیماری های قلبی عبارتند از:
استعمال سیگار
فشار خون بالا
میزان کم کلسترول خوب یا HDL
سابقه خانوادگی بیماریهای قلبی زودرس
سن در مردان 45 سال یا بیشتر و در زنان سن 55 سال یا بیشتر
اگرچه چاقی و نداشتن فعالیت بدنی در فهرست بالا نیامده است، ولی باید توجه داشته باشیم که این عوامل نیز در بروز بیماری های قلبی موثر هستند. برای آن که مشخص شود تا چه اندازه در معرض خطر بیماریهای قلبی قرار دارید، باید به پزشک مراجعه کنید.
نکاتی برای محافظت از قلب:
برای داشتن قلب و بدنی سالم و پیشگیری از بروز عوارض و مشکلات قلبی و عروقی، رعایت نکات زیر توصیه می شود:
سیگار نکشید: یکی از مھمترین عوامل بروز حملات قلبی، سیگار است. احتمال بروز حمله قلبی در یک فرد سیگاری، تا ٧٠ درصد بیشتر از یک فرد غیر سیگاری است. اگر سیگار می کشید و در کنار آن ھم به سلامتی قلب و بدن خود اھمیت می دھید، بدانید که این دو در تضادی عظیم ھستند. پس سعی کنید از ھمین امروز سیگار را کنار بگذارید.
مصرف کربوهیدراتها را کم کنید: تحقیقات نشان داده اند که مصرف بیش از انداره موادی که کربوھیدارت دارند، احتمال بروز بیماری قلبی را تشدید می کنند. مواد غذایی مانند کورن فلکس، نان ھای چرب و سیب زمینی سرخ کرده در این دسته قرار می گیرند.
چک آپ منظم داشته باشید: اگر در خانواده تان، فرد یا افرادی با سابقه بیماری و یا حمله قلبی هستند،آگاه باشید که شانس بروز این بیماری در شما بیشتر از سایرین است. به هر ترتیب می توانید با چک آپ منظم بررسی سطح کلسترول خون و اندازه گیری فشارخون در بازه های زمانی منظم، قبل از بروز حادثه از خود محافظت کنید. البته این چک آپ ها برای همه افراد توصیه می شوند.
فعالیتهای ورزشی منظم را از یاد نبرید: روزانه ٢٠ تا ٣٠ دقیقه از وقت خود را به ورزش های سبک اختصاص دهید. این مقدار ورزش می تواند سرعت تپش قلب شما را بین شصت تا هفتاد درصد افزایش دهد. پیاده روی به عنوان یکی از بهترین و ساده ترین ورزش ها بهترین توصیه است. حتی اگر در توان خود می بینید، بد نیست در این ٢٠ دقیقه، کمی هم دویدن را امتحان کنید.
استرس به خود راه ندهید: برخی متخصصین، استرس و ناراحتی اعصاب را مھمترین دلیل بیماریها و عوارض قلبی به حساب می آورند. استرس حاد، در حد عواملی ھمچون سیگار کشیدن، فشار خون بالا، افزایش کلسترول خون و عدم فعالیت بدنی، می تواند ریسک حمله قلبی را افزایش دهد.
تحادیه جهانی قلب از سال 2005 هر ساله، روز آخر ماه سپتامبر را بعنوان روز جهانی قلب برای افزایش آگاهی جهانیان در خصوص بیماری های قلبی عروقی معین کرده است. این روز یک نقش مهمی در حساس سازی و اطلاع رسانی در خصوص سلامت قلب و عروق دارد و فرصت جهانی مهمی است که می توان برای افزایش آگاهی و تشویق افراد، اعضای خانواده، جوامع، سیاستگذاران و تصمیم گیران در طول سال از آن استفاده کرد. یکی از مهمترین و مطمئن ترین راه های رسیدن به اهداف پیشگیری و کنترل بیماری قلبی عروقی آموزش همگانی و برگزاری پویش های عمومی است. این روز در واقع شروع برنامه و فعالیت هایی است که باید در طول سال ادامه یابد. به همین منظور مقرر است فعالیت های ملی مانند سخنرانی ها و گفتگوها و معاینات بهداشتی و غربالگری های سلامتی از جمله وزن، قند، کلسترول و فشارخون، فعالیت های ورزشی سازماندهی شده ، برگزاری گفتگوهای عمومی در مورد بیماری قلبی عروقی، داستان ها و تجربیات واقعی از افراد مبتلا به بیماری قلبی عروقی و نحوه درمان و کنترل آن، برگزاری فوروم های علمی، نمایشگاه، برگزاری مراسم و وقایع ورزشی در سراسر دنیا توسط اعضا و شرکای اتحادیه در همین زمینه و بر اساس موضوعات تعیین شده در هر سال، به شکل بسیج های اطلاع رسانی و آموزشی، سازماندهی شوند.
برای کشور ما نیز که بیماریهای قلبی یکی از مشکلات و چالش های مهم سلامت به شمار می رود، این روز مغتنم است تا برنامه ها و فعالیت های خود را برای مقابله با این بیماریها و در جهت افزایش آگاهی عمومی برنامه ریزی کنیم و این روز را گرامی بداریم.
با نامگذاری چنین روزی هدف این است که افراد بدانند چگونه می توانند با انتخاب شیوه زندگی سالم و چند تغییر ساده سلامت قلب خود را حفظ کنند. قلب مرکز سلامتی هر فرد است. فقط چند اقدام ساده مانند تغذیه سالم تر ، فعالیت بدنی بیشتر ، ترک دخانیات و ... می تواند سلامت قلب و رفاه کلی را بهبود بخشد.