تعریف کارمند
کارمند کسی است که به ازای انجام کار فکری در دستگاهی اداری، حقوق دریافت می‌کند و بناست که به طور درازمدت اشتغال داشته باشد. کارمندان به دو بخش کارمندان دولتی و کارمندان خصوصی تقسیم می‌شوند. ویژگی‌های خاص کارمندان، کارمندان بخش خصوصی را از کارمندان بخش دولتی و این دو قشر را از طبقه کارگر جدا می‌کند. وضعیت مادی کارمندان و منزلت اجتماعلی آنان (هم دولتی و هم خصوصی) با تحولات اقتصادی و اجتماعی نوسان دارد. کارمندی در مفهوم جدید با رشد سرمایه‌داری و پس از انقلاب صنعتی شکل گرفت. دانشگاه‌های غرب که تامین‌کننده نیاز جریان تولید صنعتی بودند تربیت کارمندان را بر عهده گرفتند. جامعه‌شناسان مارکسیستی اصولاً قائل به وجود قشری به نام کارمند نیستند و جامعه را به دو طبقه کارگر و سرمایه‌دار تقسیم می‌کنند. اما جامعه‌شناسان سرمایه‌داری قشر کارمند را یکی از طبقات چندگانه می‌دانند که از طبقات متوسط است. به افرادی که در ازای انجام کار در دستگاه اداری حقوق دریافت می‌کنند و معمولاً به صورت بلند مدت در کار اشتغال دارند کارمند(Employee) گفته می‌شود. به طور کلی کارمندان به دو دسته مارمندان دولتی و کارمندان بخش خصوصی تقسیم می‌شوند.
تاریخچه وعلت نامگذاری روز کارمند
منشاء پیدایش کارمندان دولتی را باید در دربارها جستجو کرد که پادشاهان افراد خاصی را که دارای مهارت‌های لازم بودند به طور درازمدت -در قالب مزد زمانی- استخدام کردند، و آنان را به نظام ارزشی خود وفادار ساختند. با جایگزینی حکومت‌های جمهوری به جای پادشاهی، این کارمندان باید علاوه بر داشتن مهارت‌های لازم، وفاداری خود را به نظام حکومتی نیز آشکار می‌ساختند.اما در خصوص کارمندان خصوصی، پس از انقلاب صنعتی بنگاه‌های تولیدی به افرادی که به شکل پیوسته در خدمتشان باشد نیازمند شدند و چنین کسانی را استخدام کردند. رفته‌رفته با تقویت این نیاز، ملاک‌ها و معیارهای پذیرش سخت‌تر می‌شد. تا اینکه موسسات آموزشی به مرکزی برای آموزش دانش‌های لازم به منظور ورود به مشاغل تبدیل شدند تا جایی که بیش‌تر افرادی که در پی شغل کارمندی بودند به این موسسات رجوع می‌کردند و پس از تحصیل و بدست آوردن مدارک لازم، برای استخدام مراجعه می‌کردند. با گسترش جامعه صنعتی شمار کارمندان نسبت به کارگران به سرعت افزایش یافت، تا جایی که کارمندان به اهمیت اجتماعی، سیاسی و اقتصادی قابل توجهی رسیدند و علاوه بر دریافت حقوق مناسب، به پست‌های اجرایی متناسب دست پیدا کردند.
با پیشرفت انقلاب صنعتی در کشور، شغل کارمندی نیز رواج پیدا کرد و رفته رفته تعداد کارمندان از تعداد کارگران پیشی گرفت. از آنجا که کارمندان که مجریان دولت در دستگاه‌های مختلف اجرایی هستند به مردم و کشور خدمت می‌کنند در هفته دولت که از دوم تا هشتم شهریور هر سال است، روز چهارم شهریور را روز کارمند نامیده‌اند. این روز یادآور خاطره شهیدان هفته دولت در سال ۱۳۶۰ به خصوص شهیدان رجایی و باهنر است که در ۸ شهریور سال ۶۰ به شهادت رسیدند. روز کارمند به پاس قدر دانی از تلاش‌های ارزشمند این قشر از جامعه و برای تجلیل از کارمندان نمونه در سراسر کشور، به این نام نامگذاری شده است و فرصت مناسبی است تا مشکلات این قشر بررسی و برطرف شود.
اهداف نامگذاری روز کارمند
*اصلاح نگرش مردم نسبت به خدمات این قشر شریف و زحمتکش
*ایجاد روحیه امید و تلاش و نشاط و تشویق مردم به مشارکت در امور
*اعتلای مدیریت در نظام اداری و ارتقاء منزلت اجتماعی کارکنان دولت
*ترویج فرهنگ رفتاری و خدمات شخصیت‌های راستین خدمت به مردم