روز جهانی سمبوسه، یک مثلث تاریخی خوشمزه
سونیوز: یک مثلث طلاییِ ترد و خوشمزه پر از رازها و داستان های جهانگردی است. عطری که از دل دیگ های روغن داغ در آشپزخانههای گرمِ هر نقطه ای از جهان به مشام می رسد و نوید یک طعم آشنا و در عین حال اسرارآمیز را می دهد. این غذای پرطرفدار سمبوسه است. خوراکی که گذرنامه ندارد، اما انگار در پاسپورتِ ذائقه میلیون ها انسان در سراسر جهان مهر خورده است. امروز اغلب مردم دنیا روز او را جشن میگیرند.
به گزارش آژانس خبری سونیوز، سمبوسه، این خوراکی محبوب که با بوی وسوسه کننده ادویهها و عطر گوشت و سبزیجات، غذا یا پیشغذای محبوب میلیونها نفر در سراسر جهان است، امروز (۵ سپتامبر) روز جهانی خود را جشن می گیرد. این غذای به ظاهر ساده، داستانی شگفت انگیز از سفر، تکامل و ادغام فرهنگی را در خود جای داده است که از شبهقاره هند و آسیای مرکزی آغاز می شود و تا خاورمیانه، آفریقا و حتی آمریکای لاتین ادامه پیدا می کند.
ریشههای کهن: مسیری از شرق به غرب
برخی کارشناسان تاریخ بر این باور هستند که ریشه سمبوسه اولین بار در حدود قرن های نهم و دهم میلادی توسط بازرگانان ایرانی از آسیای مرکزی به شبهقاره هند برده شد. نام آن از واژه فارسی «سمبوسه» گرفته شده که به معنای «نانی سه گوش» است. این خوراکی خوشمزه بهسرعت در هند محبوبیت یافت و به یکی از غذای اصلی این کشور تبدیل شد. هندی ها با افزودن ادویههای غنی و متنوعی مانند زیره، گشنیز، زردچوبه و فلفل، به آن هویتی کاملاً جدید بخشیدند.
یک نام، هزاران اجرا: سمبوسه در لباس فرهنگهای مختلف
جذابیت سمبوسه در تنوع بینظیر آن است. هر فرهنگ آن را با ذائقه و مواد اولیه خود تطبیق داده است. در هند و پاکستان پر از سیبزمینی، نخود، پیاز و ادویههای تند. اغلب با نعناع یا تاماریندی سرو می شود.
در در ایران، این خوراک به خصوص در ماه رمضان و به عنوان عصرانه های محبوب جایگاه ویژه ای دارد. پر کردن آن با گوشت چرخ کرده، پیاز، نخود و ادویههای ملایمتر مانند دارچین و زعفران مرسوم است. در کشورهای عربی مانند عربستان سعودی و یمن به آن «سمبوسک» می گویند و با پنیر، اسفناج یا گوشت پر می شود.
در آفریقا، بهویژه در اتیوپی و سومالی، سامبوسا اغلب با گوشت گاو یا گوسفند ادویهدار، عدس یا نخود پر می شود و طعمی کاملاً متمایز دارد.
موسسه فرهنگی هنری فصل هنر، مشاور و مجری پروژه های فرهنگی، هنری، رسانه ای و تبلیغاتی شماست. موسسه فرهنگی هنری به عنوان جامع ترین موسسه فرهنگی هنری شمالغرب کشور و اولین شرکت خلاق در حوزه صدا و تصویر با شعار « فقط تصور کن... ! » ، ایده ها و تصورات شما را ممکن می سازد.
ارتباط با موسسه فرهنگی هنری فصل هنر/ کلیک کنید.
در آمریکای لاتین سمبوسه به Empanada معروف است و اگرچه نامش متفاوت است، اما بسیاری از مورخان غذا معتقدند امپانادا تحت تأثیر سمبوسههای وارد شده توسط اسپانیایی و پرتغالی به وجود آمده است.
سمبوسه ایرانی: طعمی از نوستالژی و میهمانی
در ایران، سمبوسه تنها یک غذای ساده نیست؛ بلکه حامل خاطرات جمعی و آیین های فرهنگی است. نسل های قدیم تر، تهیه خمیر سمبوسه را هنری خانگی می دانستند که با عشق و حوصله برای مهمانی ها و مراسم خاص آماده می شد.
امروزه سمبوسه به یک غذای خیابانی پرطرفدار و همچنین پیش غذایی ثابت در منوی رستورانهای سنتی و مدرن ایرانی تبدیل شده است. تنوع آن در ایران نیز چشم گیر است. از سمبوسه سنتی گوشت و پیاز گرفته تا انواع جدیدتر مانند سمبوسه پنیر و قارچ، سمبوسه مرغ و حتی سمبوسههای شیرین با پر کردن شکلات و موز!
سوسن آزادمنش، آشپز غذاهای خانگی در تهران به خبرنگار آژانس خبری سونیوز می گوید: «سمبوسه برای ما فقط یک غذا نیست. بوی آن در آشپزخانه یادآور انتظار برای افطار در ماه رمضان و جمع های گرم خانوادگی است. من این هنر را از مادرم یاد گرفتم و حالا به نوههایم یاد می دهم تا این چنین فرهنگ ما زنده بماند.»
سمبوسه امروزه تنها یک غذای خوشمزه نیست؛ بلکه نمادی قدرتمند از جهانی شدن، مهاجرت و پیوند مسالمتآمیز فرهنگهاست. این خوراک سهگوش نشان می دهد که چگونه یک ایده ساده غذایی می تواند از مرزها عبور کند، خود را با ذائقههای محلی تطبیق دهد و به بخشی جدانشدنی از هویت فرهنگی ملل مختلف تبدیل شود.
پس در روز جهانی سمبوسه، بدون توجه به ملیت و جغرافیا، این غذای جهانی را در روز تولدش سرو کنید و از طعم بی نظیر و متنوع آن را لذت ببرید.
نویسنده : الساسادات میرزاده