سـونیـوز

عکسِ تو، لحظه‌ای که زمان متوقف شد!

سونیوز : فرید حیدری، کارشناس رسانه و هوش مصنوعی به مناسبت روز جهانی عکاسی در یادداشتی با عنوان «عکسِ تو، لحظه‌ای که زمان متوقف شد!» نوشت: عکاسی، فراتر از یک کلیک ساده، هنر جاودانه کردن لحظه‌های گذرا و روایت سکوت تصاویری است که از هزاران کتاب گویاترند. این هنر که با نور و سایه خلق می‌شود، سومین چشم جامعه است؛ چشمی که واقعیت را می‌کاود، تاریخ را به چالش می‌کشد و فراموشی را به فراموشی می‌سپارد.

عکاسی، ثبتِ یک لحظه زنده در قابی بی حرکت است. هنری که با شاترِ احساس، قلبِ زمان را می‌شکافد و لحظه‌های گریزان را به جاودانگیِ تصویر پیوند می زند. عکاس، تصویر گر‌ پیوندها و شاعرِ لحظه های ماندگار است.  هنرمندی که با دریچه دیدِ دوربین، هر آشوب و تضاد را به ترکیبی قافیه دار تبدیل می‌کند.

دوربین، قلم، و نور، جوهرِ عکاس است. اما در عصرِ ارتباطات، هر کاربرِ گوشی همراه، خواسته یا ناخواسته، زشت یا زیبا به نگارگرِ دیجیتال تبدیل شده است. اکنون از این کاربران باید پرسید: آیا هر تصویری عکس است؟ آیا هر کلیک، حکایتِ یک حس را روایت می‌کند؟ 

عکاسی فراتر از فشردن یا لمسِ یک دگمه سفید است و تنها ثبت یک صحنه نیست. بلکه بیرون کشیدن یک « احساس» از دلِ کادر است. اینجاست که «کمپوزیسیون» غوغا می کند. همان چیدمان درست عناصر در قاب، تا چشم بیننده را به مهم‌ترین بخش ماجرا، یعنی «سوژه» هدایت کند. یک عکس، گاهی از هزاران کتاب گویاتر است. چرا که سکوتِ تصویر، ناگفته‌هارا فریاد می زند. عکس و عکاسی بخشی جدانشدنی از تار و پودِ تاریخِ مصور است. نور، مانند خونِ در حال جریان در رگ‌های این هنر است و عکاس با این پرتوهای نورانی، « ایزو»، «دیافراگم» و «سرعت شاتر» را همچون یک نوارنده و رهبر ارکستر کوک می‌کند تا سمفونی نور و سایه را به شکلی که در ذهن خود مصتور است، اجرا کند. گاهی نور را کاملاً تسخیر می کند (هایلایت) و گاهی عمق را با «سایه»‌ های عمیق تعریف می‌کند.

عکاسان، با لنزِ دوربین، باید ها و شایدها، اشک ها و لبخندها، رویاها و واقعیت ها، عدالت ها و صداقت ها و سکوتِ گورهای دسته‌جمعی را فریاد زدند و با دیافراگمِ حقیقت، از چهره‌ های واقعی قدرتمردان نقاب زده پرده برداشتند. 

عکاس، چشمِ سوم در هر جامعه ای است. روایتگری که ژرفای تاریخ را در قابِ سایه‌روشن‌ها محبوس می‌کند و حافظهٔ گذراى آدمى را به چالش می کشد.  یک قاب، می‌تواند خواب‌زدگان را بیدار و تارهای فراموشی را بشکافد. شاید سرعتِ شاتر کسری از ثانیه باشد، اما تاثیر آن، از گذرِ قرن‌ها حکایت می کند.  هر چند که در نهایت، نقطه پایانی عبور زمان، فراموشی و نیستی است، ولی در تصویرِ زمان، رمزها و رازهایِ ابدیت نقش بسته است​

از فاصله کانونیِ لنز تا سرعتِ لحظه ای شاتر و از عمق میدانِ تصویر تا بیکرانیِ زمان آموختم که عکس، خودِ واقعیت نیست؛ بلکه انعکاسی از واقعیت است. هرتصویری عکس نیست، اما هر عکس، یک تصویری یادگاری زنده از لحظه‌ای مرده است. لحظه‌ای که هرگز بازنمی‌گردد و برای همیشه تنها در قابِ عکس متوقف می شود. 

در آغاز هر تماشایی، پی می بریم که دوربین عکاسی جعبه ای بیش نیست. در حقیقت این زاویه دید و نگاهِ زیباشناسانه عکاس است که به یک عکس، « عمق و زاویه دید» می‌بخشد و آن را از یک سند ساده به یک اثر هنری تبدیل می‌کند. پس هر عکسی را که تماشا می کنی، برای لحظه‌ای درنگ کن. به قصه ای که در پشت کادر جا مانده فکر کن. در این هنگام تو تنها به یک تصویر نگاه نمی‌کنی؛ بلکه به قلب یک لحظه سرشار از معنا و مفهوم خیره شده‌ای.⁩​

فرید حیدری
مدرس دانشگاه 
کارشناس رسانه و هوش مصنوعی

موسسه فرهنگی هنری فصل هنر، مشاور و مجری پروژه های فرهنگی، هنری، رسانه ای و تبلیغاتی شماست. موسسه فرهنگی هنری به عنوان جامع ترین موسسه فرهنگی هنری شمالغرب کشور و اولین شرکت خلاق در حوزه صدا و تصویر با شعار « فقط تصور کن... ! » ، ایده ها و تصورات شما را ممکن می سازد.

           ارتباط با موسسه فرهنگی هنری فصل هنر/ کلیک کنید.

نویسنده : سونیوز